روستای لدار در بخش بندپی شرقی واقع در جنوب شهرستان بابل که طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ دارای جمعیتی در حدود ۶۵۰ نفر است . مردم روستا مبادی آداب سنتی گذشتگان خود و متعصب طایفه خویشند . طایفه اصلی ساکن در لدار ، طایفه بتیار که بقولی از بطاهرکلای شهرستان بلده بدینجا کوچ کرده اند ، هستند که نام خانوادگی یک شاخه ی اصلی شان طاهری یا طاهرنژاد است .
طبیعت لدار
موقعیت جغرافیایی لدار و قرار گرفتن در مرز دشت و جنگل و عبور سه رودخانه از روستا شرایط خاصی برای روستا فراهم آورده است . زمین ورزشی روستای لدار و چشمه پر آبی که در کنار آن وجود دارد یکی از نقاط زیبا و مفرح این روستا می باشد .
جنگلهای هلی کتی و گلم بزه موزی از جنگلهای بکر و زیبای لدار است که عبور رودخانه ی پالرد از دل آن زیبایی آن را صد چندان کرده است . روخانه ی پالرد (پیاله رود) دو شاخه اصلی دارد یک شاخه ی آن که شاخه ی اصلی است از دل جنگلهای بالا چالرز و موزی لو می گذرد و شاخه ی دیگر آن از دل تیرخال گردن ، موزلو ، گلم بزه موزی عبور کرده در منطقه ای بین چالرز ، انتهای موزی لو و گلم بزه موزی یکی شده و پس عبور از گلم بزه موزی و لپر حاجی علی بابا محمدی به لدار می رسد و بعد عبور از وسط محل در انتهای شالیزارهای محل با بولک یکی می شود.
مکانهای زیارتی سیاحتی :
سقانفار لدار
این مکان مذهبی که در زمان قاجار بنا شده است با توجه به سبک معماری خاص خودش در تاریخ ۱۱ امرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۵۵۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و از لحاظ مکانی، بعد از ورود به روستا از سمت غرب و گذشتن از روی پل سجادرود که به نوعی ورودی به این روستا محسوب میشود با طی مسافت تقریبی ۳۰۰ متر در سمت شمال مسیر تردد واقع شده است .
کانال آب رسانی تاریخی
این کانال با قدمتی بیش از یکصد سال با طاق ضربی خشتی با طول یکصد متر و ارتفاع متغیر بین یک تا سه متر ساخته شده است و آب رسانی زمینهای پشت حسینیه سیدالشهدای لدار و زمینهای امیرده را بر عهده دارد. محلی که پل در آن واقع شده است از لحاظ ارتفاع پایین بوده و امکان جاری شدن نهر از ورودی به خروجی سمت مقابل مقدور نبوده است. لازم به ذکر است که قبل از احداث این کانال آب رسانی توسط کانالهای چوبی U شکل (به زبان محلی ” نو “) و پایه هایی که بصورت متقاطع نقش ستون را ایفاء می نموده اند انجام میگرفت. تعداد زیاد تیرهای چوبی و کانالها و سختی نگهداری و حجم کم آب انتقالی در این شرایط موجب گردید تا با همت اهالی این کانال احداث و بهره برداری گردد. آدرس این کانال ۵۰ متر بعاز سقانفا به سمت داخل محل یا شرق اولین خروجی سمت راست یا شمال در فاصله ۱۵۰ متری جاده ی اصلی .
پل خشتی
شاید شنیدن اسم پل خشتی در ذهنتان یک پل یال و کوپال دار و آنچنانی را تداعی کند اما توجه ما به این پل از لحاظ تاریخی و فرهنگی است. در زمانه ای که اکثر معبر های رو نهرها با عرض یک یا دو متر و حتی روی رودخانه های عریض با استفاده از تنه های درختان قطور یا بصورت نردبانهای خوابیده و تخته کوب ایجاد می شده است. در روستای لدار در دو مورد برای عبور از نهرهای آب از پل خشتی با عرض یک متر و طول ۲ و ارتفاع ۲ متر استفاده شده است که نشان دهنده فرهنگ اهالی بوده است. یکی از این پل ها در نزدیکی کانال فوق الذکر بوده است که همچنان سالم و در حال استفاده می باشد که مسیر میان بر بین پایین محله و بالا محله ی لدار بوده است و پل دیگر در جنب منزل آقای مشهدی علی اصغر نجف زاده واقع شده است که مسیر بین لدار و بولک رود پی را شامل می شده است .
امام زاده های لدار
شاه زاده رضا رحمه الله علیه از امام زادگان واجب التعظیم بخش بندپی شرقی است که در روستایی به همین نام از توابع لدار بزرگ قرار دارد و در تمام طول سال و علی الخصوص مناسبات مذهبی پذیرای خیل زوار از دور و نزدیک می باشد و حکایات کرامات و معجزات این بزرگوار از دیرباز و سینه به سینه نقل محافل بوده است . ساختمان قدیم آن کاهگلی بوده است و درب ورودی ساختمان قبلی از آثار گرانبهای تاریخی بوده و هم اکنون بر روی دیوار شرقی کنار ضریح مطهر قاب شده است .
امام زاده سید حسنی رحمه الله علیه نیز با فاصله ی ۲۰۰ متری از جاده ی رابط لدار به شاهزاده رضا در سمت شرق مسیر قرار دارد. این امام زاده نیز از دیرباز مامن و ملجا حاجتمندان بوده است و نور فانوسهایی که از قدیم الایام در آن به یاد دارم نور امید را در دل درماندگان و بیچارگان روشن نگه میداشته است.ساختمان امام زاده حدود سال ۱۳۷۲ به همت اهالی و محبین اهل بیت (ع) تجدید بنا گردید . موقعیت مکانی امام زاده و دارا بودن امکانات رفاهی در حد متوسط و رودخانه ای که از کنار امام زاده عبور میکند محیط فرح بخشی برای تفریح و اسکان مسافران فراهم آورده است.
سید بزرگوار، سید مصطفی رحمه الله علیه واقع در روستای پی نماز pey namaz نیز از برکات و خیراتیست که نصیب این خطه گردیده است. تا حدود ۱۰ سال پیش مزار این بزرگوار بصورت یک اتاقک کوچک چوبی بوده است (سوباشن) soo bashen و با همت اهالی در این مکان نیز یک اتاق با سایز متوسط برای زیارت و انجام فرایض بنا گردیده است . از آنجا که این مکان در مجاورت زمینهای کشاورزی قرار دارد استراحتگاه و چاشت خوران کشاورزان نیز در خنکای درختان سر به فلک کشیده ی مزار بوده است .
سید بزرگوار، سید محمد باقر رحمه الله علیه که در مرکز این روستا قرار داشته است که هم اکنون حسینیه سید محمد باقر هست . اینجا نیز (سوباشن soo bashen (بوده است ، یعنی شبها در آن فانوسی روشن بوده و یا حاجتمندان برای برآورده شدن حاجات در آن شمع روشن میکردند و به آن دخیل می بستند. درختان سر به فلک کشیده ای نیز از این مکان که از نشانه های قدیمی امام زاده ها بوده است و به نوعی مردمان معتقد اون دوران درختان اطراف امام زاده را به احترام امام زاده قطع نمیکردند. امروزه هم امام زاده ها و زیارتگاه های زیادی هستند که با درختان بلند محصور شده اند یا چند درخت کهنسال در حیاطشان به چشم می خورد.
ساکنین
طاهری، طاهرنژاد، محسن زاده، سیف الله پور، شاهرخی، غلامزاده، علی تبار، سلیمی، احمدنیا، عابد زاده، خیمه گرد، فضل الله زاده، برار زاده، صبور، علی زاده، قلی نژاد، حسین زاده، محمد علی نسب، محمد جان زاده، لطف الله زاده، محمدی، عابدین زاده، اسدالله تبار، الله وردی زاده، رفیع زاده، رضاتبار، میرزاده، رمضان زاده، نجف زاده، علیجانپور، شمس تبار، مهدی نژاد، احمدنیا، حبیب پور، حبیب نژاد، سیف الله زاده، قلی زاده، نیاکاشی، وزیری، فضل الله پور، حسینخان زاده، کریمی، طلایی، محمدی فیروزجایی …..
روح الله زاده، عبدالله زاده، عسگری، اصغرتبار، عباس زاده، بابا نژاد، یوسفی، رحیمی، صادق زاده، حسن زاده، رامش، داداشی، داغمه چی و ….
پیران محل
احتمالاً مسن ترین فرد لداری آقای قلی آقا حسین پور می باشد. بعد از ایشان حاج آقاجان اسدالله تبار از لحاظ ریش سفیدی مطرح تر است هرچند چند سالی از آقای حسین پور جوانتر است.
ییلاق لداری ها
اغلب لداری ها انسانهایی خوش نشین و سر زنده اند.در فصل گرم تابستان پس از روبراه کردن کار شالیزارها و پایان امتحان محصلان سفر به ییلاق زیبای دمیلرز انجام می پذیرد. در گذشته دامداران و اهالی با پای پیاده یا با اسب و قاطر همراه دام (معمولا طی دوروز پیاده روی) بصورت همزمان در یک روز معین و توافق شده بین دامداران (که به روز قرق شکنی معروف است) به ییلاق سفر میکردند. ولی امروزه با وسایل نقلیه طی مدت دو الی سه ساعت این سفر فرح بخش انجام می پذیرد.