شلیته

آشنایی با لباس های محلی رنگارنگ «مازندرانی ها»

معرفی

لباس محلی مازندران مانند چادر، چاقچور، نیم ساق، روبند، نقاب، چارقد، شلیته و تنبان تقریبا از بین رفته و به جای آن پوشش های غیر منطبق با فرهنگ ایران جایگزین شده است. لباس های محلی مردانه با توجه به نوع کار، کشاورزی یا دامداری، فصول سال و … تنوع زیادی داشته است و رنگ بندی و طراحی آن نیز مختص مردان است.

لباس محلی مازندرانی

۱. چارقد

چارقد به روسری چهارگوش گفته می‌شود که دارای طرح گل‌دار و رنگ روشن است. جنس چارقد می‌تواند چیت، ململ، وال و یا ابریشم باشد. زنان مازندرانی در جشن‌ها  چارقد رنگ روشن به همراه آرایه‌های نقره‌ای به نام سرچنگک که در محل شقیقه‌ها استفاده می‌شود، می‌پوشند.

۲. مندل

مندل نوعی سربند است که به صورت سه گوش بر روی چارقد قرار می‌گیرد. جنس مندل کتان است و بیشتر برای کار‌های روزمره و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۳. سراقوچ

به نوعی کلاه زنانه گفته می‌شود که دارای لبه‌ای چین کش است. جنس سراقوچ نخی بوده و الگویی شبیه کلاه نوزاد دارد و در نگهداری گیسوان بافته شده به کار می‌رود.

۴. گیس بند یا موباف

گیس بند برای بستن گیسوان بافته شده به کار می‌رود و شامل یک بند نازک با رشته‌های تابیده شده نخ برن است. معمولا رنگ بند را سفید انتخاب می‌کنند.

تن پوش لباس محلی مازنی

تن پوش لباس محلی مازندرانی زنانه شامل شلیته یا چرخی شلوار یا تمبون قمبلی، جومه، نیم تنه، کلیجه، و چادرشو است.

۱. شلیته

شلیته یا چرخی، به دامن پرچین و کوتاه (یا بلندی) گفته می‌شود که دور لبه پایین آن را با نوار سیاه رنگی به نام سیاهک تزیین می‌کنند. از شلیته در جشن‌ها و به ویژه در رقص‌های محلی استفاده می‌شود. جنس شلیته ابریشم یا کتان ظریف است.

شلیته
لباس های محلی با شلیته های رنگی

۲. جومه

به پیراهن و دامن یک سره گفته می‌شود که از شانه تا زیر زانو‌ها ادامه دارد. جنس جومه کتان یا چیت است.

۳. نیم تنه

نوعی جلیقه جلوباز دکمه دار است. نیم تنه زنانه مازندرانی یقه هفت بوده و شبیه به جلیقه مردانه است. جنس نیم تنه معمولا از پارچه پشمی یا مخمل سرخ یا زرد است و در قسمت پشت آن آستری دوخته می‌شود. این جلیقه‌ها را برای استفاده در مراسم‌های عروسی و عید‌ها با سکه و پول‌های قدیمی تزیین می‌کنند و می‌پوشند.

جلیقه محلی
جلیقه یقه دار مخمل قرمز با سکه تزیین شده

۴. کلیجه

به کت بلند گفته می‌شود که دارای آستین‌های بلند بوده و معمولا در زمستان استفاده می‌شود. به کلیجه سکه‌های عراقی و رضاشاهی وصل است و بر روی آن یراق دوزی کار شده است. نوع دیگر کلیجه که چکبن نام دارد دارای آستینی است که تا روی آرنج می‌رسد. جنس کلیجه مخمل رنگی است.

۵. چادر شو

چادر شو به معنی چادر شب است. چادر شو مربعی شکل بوده و چهارگوش است که آن را به حالت سه گوش درآورده و به دور کمر در پشت گره می‌زنند. از چادر شو هنگام عروسی و برای پوشاندن چهره عروس نیز استفاده می‌کنند. جنس چادر شو ابریشم بوده و در خانواده‌هایی که توانایی خرید ابریشم اعلا ندارند، ابریشم درجه سه (ابریشم کج) استفاده می‌شود.

پاپوش زنانه مازندرانی

پاپوش در پوشش زنان مازندرانی شامل تمبان، نیم ساق، جوراب، کوش، گالش، چاروق و پاتوئه است.

۱. تمبان، تنگه تمبان یا پشمبال

به شلواری گفته می‌شود که با الگویی ساده و معمولا تیره رنگ دوخته می‌شود. در کمر تمبان از یک نوار بلند کتانی به جای کش استفاده می‌شود. جنس تمبان از پارچه‌های سنتی کرباس یا از پارچه‌هایی معروف به دبیت اکبری است.

۲. نیم ساق

نیم ساق به شلوار تنگ گفته می‌شود. معمولا زنان و دختران جوان در زیر پیراهن خود نیم ساق می‌پوشند. جنس نیم ساق ابریشم یا مخمل در رنگ‌های سفید، سرخ یا سبز است.

۳. جوراب

جوراب در رنگ‌های تیره تولید شده و جنس آن پشمی است.

۴. کوش

کوش یا کفش به کفش‌های به رنگ قهوه‌ای و مشکی می‌گویند که دارای جنس چرم دباغی شده است.

۵. گالش

این نوع کفش را بیشتر برای رفت و آمد‌های روزانه استفاده می‌کنند. جنس این نوع کفش لاستیک سیاه است. گالش دارای کف قرمز رنگ است.

۶. چاروق

چاروق نیز نوعی کفش است که در بین زنان و مردان مشترک است. این نوع کفش دارای سایزی بزرگ‌تر از پا بوده و لبه‌ی کفش حالت چین کش دارد. جنس چاروق از نمد یا چرم گاو و گاومیش است.

۷. پاتوئه

به پاپوشی گرم گفته می‌شود که مخصوص روز‌های سرد است. پاتوئه در واقع یک شال بلند است که به دور پا پیچیده و با ریسمان‌های بلند آن را می‌بندند و ثابت می‌کنند. جنس پاتوئه ابریشم است.

مجموعه عکس لباس محلی مازندرانی زنانه

در این قسمت تصاویری از لباس محلی مازندرانی زنانه زیبا و تنوع در آن را مشاهده می‌کنید.

۱) لباس محلی با جومه کوتاه

لباس های محلی
لباس‌های محلی بدون جلیقه با جومه های رنگی قرمز، زرشکی و نارنجی و دامن مشکی نوار رنگی

 

لباس محلی مازندرانی
چند لباس محلی با جومه های سبز، آبی، قرمز و صورتی و کمر مشکی با دامن بلند مشکی راه راه رنگی

 

لباس محلی مازندرانی
جومه کوتاه صورتی و آبی آستین بلند و دامن‌های بلند مشکی راه راه رنگی

 

لباس محلی مازندرانی
جلیقه مشکی سکه دار، جومه قرمز کوتاه و دامن آبی راه راه رنگی

 

لباس محلی مازندرانی
لباس‌های محلی جلیقه دار و بدون جلیقه آبی و قرمز

 

لباس محلی مازندرانی
لباس محلی مازندرانی جلیقه مشکی، جومه کوتاه قرمز چین دار و دامن ساده قرمز حاشیه نوار دار

 

لباس محلی مازندرانی
شلیته گلدار مشکی و تمبان سفید با جومه کوتاه صورتی چاک دار و جلیقه

 

لباس محلی مازندرانی
جلیقه با جومه قرمز کوتاه چین دار و دامن ساده زرد با نوارهای رنگی

 

لباس محلی مازندرانی
لباس محلی جلیقه دار مشکی با جومه نارنجی گلدار

۲) لباس محلی با جومه بلند

لباس محلی مازندرانی
جومه بلند چاک دار گلدار سفید با شلیته کوتاه صورتی و تمبان سفید

 

لباس محلی مازندرانی
جومه بلند گلدار یقه ایستاده چاک دار

 

لباس محلی مازندرانی
لباس محلی جلیقه دار با جومه بلند چاک دار گل گلی نارنجی و شلیته کوتاه گلدار سورمه ای و تمبان  سفید

مجموعه عکس لباس محلی مازندرانی مردانه

 

لباس محلی مازندرانی
پاپوش و کفش سنتی مردان مازندرانی

 

لباس محلی مازندرانی
ترکیب زیبای جلیقه، شلوار آزاد و پیراهن بر روی شلوار، پاپوش و کفش در لباس محلی مازندران

 

لباس محلی مازندرانی
جامه‌های کوتاه و بلند، پاپوش‌هایی با طرح‌های مختلف، شال‌های کمر رنگی و مشکی

 

لباس محلی مازندرانی
جلیقه و شلوار مشکی، پیراهن سفید، پاپوش و کفش

 

سخن آخر

لباس های محلی یکی از زیباترین و جذاب ترین مظاهر هر فرهنگ هستند. لباس محلی مازندرانی زنانه در عین سادگی و پوشیدگی که حکایت از اصالت زنان مازندرانی دارد سرشار از رنگ و چین و طرح های زیباست که شادی و سرزندگی ایجاد می‌کند. با شناخت بیشتر این نماد فرهنگی اصیل، هویت قومی و ملی خود را بیش از پیش حفظ خواهیم کرد.نظر شما درباره لباس محلی مازندرانی زنانه چیست؟ چقد این مدل لباس‌ها را می‌پسندید؟

 

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *