بازارها و قعله های قدیمی بابل

بازارها و قلعه‌های قدیمی

بابل ( بارفروش ) در قدیم مرکز خرید و فروش کالاهای شهرهای مختلف اطراف و مسیر تجاری کالاهای روسی بود رضاقلی میرزا در مسافرت خود به خوارزم درباره بارفروش ( بابل ) می نویسد : بافروش در قدیم دهی بوده است و بارهایی که با کشتی از حاجی ترخان به بندر مشهد سر می آوردند به آن دیه حمل کرده و می فروخته اند لهذا نام این قریه بارفروش ده شد بتدریج جماعتی از تجار در آن ساکن شدند و آباد شد .
ابت ( Abbott ) که در سال ۱۲۶۰ هجری قمری از بابل دیدن کرده است در مورد بازار شهر چنین می نویسد : بازار اینجا خیابانی صاف و مستقیم است نه فراوانی نعمت دار د و نه زیبا ست چهارصد تا پانصد دکان دارد که هفتاد دکان آن اجناس اروپایی و محلی می فروشند تعداد تجار شهر بالغ بر ۱۰۰ نفرند تجار اینجا نسبت به تاجران سایر شهرها کم مایه ترند ، ۴۰ یا ۵۰ تن ایشان اهمیتی دارند ۲۵ تن ایشان با تجار هشتر خان ارتباط دارند شهر دارای ۱۲ کاروانسرا است.
بدلیل اهمیت تجاری که بافروش از قدیم داشته کاروانسراهای متعددی در این شهر ایجاد شد که دفاتر تجاری و محل انبار برخی از کالاها در کاروانسراها ی مستقر در بازار بوده است که متاسفانه در حال حاضر تعدادی از آنها از بین رفته است.

بازارهای سنتی
یکشنبه بازار
این بازار در کیلومتر ۱۸ جاده بابل به بندپی شرقی تشکیل می شود و بازار آن به بازار زوارده معروف است بانی این بازار فرد خیری به نام حاجی فیروزی بوده است و قدمت آن حدود ۶۰ سال است طول این بازار حدودا ۲۰۰ متر و عرض آن ۲۵ متر می باشد عمدتا کالاهای که در این بازار عرضه می شوند عبارتند از سبزیجات ، حبوبات ، انواع میوههای جنگلی ، مرغ ، تخم مرغ ، مرغابی ، غاز ، اردک ، شیرینی خانگی ، البسه و غیره می باشد.

دوشنبه بازار
این بازار در کیلومتر ۱۵ جاده گنج افروز به دازکلا در محله هلی دشت واقع است قدمت این بازار به حدود ۵۵ سال می رسد طول تقریبی این بازار ۱۰۰ متر و عرض آن حدود ۳۰ متر می باشد.

جمعه بازار
این بازار در روزهای جمعه در امیرکلا محله دیوکلا برگزار می شود قدمت آن حدود ۷۰ سال است طول این بازار حدود ۱۰۰۰ متر و عرض آن ۲۵ متر می باشد این بازار در گذشته در ابتدای میدان امیرکلا به سمت چهل ستون تشکیل می شده است اجناسی که در این بازار عرضه می شود عبارتند از انواع پوشاک ، مواد غذایی ، حبوبات ، سبزیجات محلی ، میوه و تره بار ، لبنیات ، شیرینیهای محلی ، ماهی ، انواع پرندگان اهلی و وحشی از قبیل مرغ ، خروس ، غاز و اردک.

پنجشنبه بازار
این بازار قبلا در محله ای به همین نام در پشت خیابان چهارسوق و در جنب مدرسه علمیه صدراعظم تشکیل می شد که به مرور زمان به علت عدم گنجایش کافی به محله سیدزین العابدین واقع در جنب مسجد استاد و پنجشنبه بازار فعلی انتقال یافت.


قلعه‌های قدیمی بابل

قلعه‌های قدیمی بابل عموما در بندپی واقع شده‌اند. زیرا موقعیت خاص جغرافیایی منطقه همیشه پناهگاه مناسبی برای شخصیت‌های سیاسی بوده است. اکثر این قلعه‌ها به دوران پس از اسلام تعلق دارند.

قلعه پیروزی
این قلعه که به قلعه فیروزشاه نیز معروف بوده است در بندپی و در کنار سجادرود و بر بالای کوه واقع بوده است. قدمت این قلعه به پیش از قرن دهم می‌رسد. قلعه که به مرور زمان متروک شده بود در حدود سال ۹۳۹ شمسی در عهد شاه طهماسب صفوی توسط یکی از اعضای خاندان مرعشی به نام میرعلی خان تعمیر و از نو آباد شد. در عهد سلطان محمد خدابنده صفوی قلعه پیروزی توسط سلطان مرادخان فتح شد. و میرعلی خان مدتها بعد از مشکلات فراوان آن را از میرزاخان پسر سلطان مرادخان پس گرفت. پس از فتح کتابخانه‌ای در قلعه به تصرف درآمد که مملو بود از کتب نفیس که آن را به مبلغ شش هزار تومان تقویم کردند و تمام را سیاهه کرده به درگاه سلطان محمدخدابنده فرستادند.

قلعه جخرود
این قلعه در لمسو کلای بندپی واقع است و به موزی کتی شهرت دارد. این قلعه در زمان ناصرالدین شاه قاجار پابرجا بوده است. ساختمان آن را از گچ و آجر ساخته شده بود و حمام و حوضی داشته است.

 

قلعه کتی
قلعه کتی در میان دهکده‌ی‌ بزرودپی و شانه تراش بندپی واقع است. این قلعه که در گذشته به قلعهء شرک یا شهرک معروف بود اکنون زیر خاک مدفون است.

قلعه توجی
این قلعه که در واقع شهرکی آباد بوده است در منابع به صورت ترجی، ترنجه،‌ تژیر و تریجه نیز ضبط شده است. به قول مولف حدودالعالم توجی قدیمترین شهر مازندران بوده است. بنای این شهر که شهری ساسانی بود و محل آن پیش از آن توران جیر خوانده می‌شد، به فرخان نسبت داده شده است. سرانجام این شهر با قلعه‌اش توسط تیمور لنگ در ۸۸۰ ه.ق ویران شد و دیگر اثری از آن باقی نماند. اکنون برخی محل آن را در روستای ابولاحسن‌کلا (در جنوب بابل) و برخی دیگر در نواحی اطراف شمال بابل می‌دانند.

دیگر قلعه‌های تاریخی: قلعه‌کوپی سرا در حوالی روستای کوپی‌سرای بندپی و در کنار رودخانه سجادرود ، قلعه عموان برفراز کوهی در حوالی روستای عموان بندپی ، قلعه خشت رودپی در نزدیکی روستای خشت رودپی ، قلعه کش در غرب روستای سوته ، قلعه ولوکلا در روستای ولوکلا ، قلعه پیل پاهان بین روستای نشل و لزور بندپی، قلعه لمسرکلا در دو فرسنگی روستای شیخ موسی ، قلعه پا قلعه در یک فرسنگی روستای لمسرکل) و قلعه مرزناک در حوالی روستای مرزناک و گردرودبار. از این قلعه‌ها جز تلی از خاک اثری باقی نمانده است.

منبع:سایت تبیان

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *