امیر پازواری معروف به شیخ‌العجم و امیرالشعرا از شاعران مازندرانی دوران حکومت مرعشیان است که به زبان مازندرانی شعر می‌سروده‌است.یکی از روایاتی که در مورد اوست این مطلب است که او پس از تصرف مازندران به دست شاه عباس صفویبه وی پیوست و از شاه القابی دریافت کرد.
پس از مرگ شاه عباس او به پازوار بازگشت و تا آخر عمر در آنجا زیست؛روایتی نیز نقل می‌کند که وی از ملک‌الشعرای دربارخیرالنسا بیگم مادر شاه‌عباس بوده و در پیش از جلوس شاه‌عباس نیز در دربار صفویه نقش برجسته‌ای داشته.
آواز امیری
اشعاری از او باقی‌مانده که بیشتر در مدح علی بن ابی طالب گفته شده‌است. امروزه اشعار او در قالب گونه‌ای از آواز با نام آواز امیرییا امیری خوانی در بین مردم مازندران رواج دارد. اشعار او بیشتر دو بیتی بوده و با عبارت «امیر گته» (به فارسی: امیر می‌گفت) شروع می‌شود و در اکثر مواقع به صورت سؤال و جواب شعری آورده می‌شود.
پازواری در اشارت تاریخی
در هیچ‌یک از متون به جا مانده از سده ششم تا دوازدهم هجری نشانی از پازواری نیست. نخستین بار الکساندر خوزکو ایران‌شناس لهستانی در سال ۱۸۴۲میلادی از او با نام شیخ‌العجم امیر پازواری نام برد و چند سروده از او را چاپ نمود.هچنین برنهارد درن خاورشناسروسی با همکاری میرزا محمد شفیع بارفروشی در سن پترزبورگ مجموعه‌ای با نام کنزالاسرار با ترجمه فارسی به چاپ رساند. در ایران نیز نخستین بار رضا قلی خان هدایت طبرستانی در نوشته‌هایش به پازواری اشاره کرده‌است.
یادبودها
هر ساله در استان مازندران جشنواره‌ای با مضمون این شاعر برگزار می‌گردد. اکنون به یاد این شاعر شیرین سخن یکی از میادین اصلی در شهر امیرکلامجسمه یادبودی از امیر پازواری در این میدان نصب گردیده‌است.
